لولهها از جمله اجزای اساسی و ضروری در ساختمانها، صنایع و کشاورزی هستند که برای انتقال سیالات مختلف مانند آب، گاز، بخار، روغن و … به کار میروند. انتخاب نوع لوله مناسب برای هر کاربرد، از جمله عوامل مهم و تاثیرگذار در کیفیت، ایمنی و اقتصادی بودن پروژهها است. در این مقاله قصد داریم به معرفی دو نوع لوله پرکاربرد و متداول یعنی لوله گاز و لوله گالوانیزه بپردازیم و تفاوتهای آنها را بررسی کنیم.
لوله گاز
لوله گاز یا لوله سیاه، نوعی لوله فولادی است که برای انتقال گاز طبیعی، پروپان، بخار و سایر سیالات گازی به کار میرود. این لولهها بدون پوشش و با رنگ تیره هستند و در طول فرایند تولید، اکسید آهن بر روی سطح آنها تشکیل میشود. این اکسید آهن به صورت یک پوسته اکسید سیاه رنگ دیده میشود که میتواند با زمان تغییر رنگ دهد. لوله گاز میتواند با روشهای مختلفی مانند جوشکاری، رزوه، فلنج و کوپلینگ به یکدیگر متصل شود. لوله گاز دارای مزایا و معایب زیر است:
مزایای لوله گاز
- مقاومت بالا در برابر فشار و گرما: لوله گاز توانایی تحمل فشار و دمای بالای سیالات گازی را دارد و از تغییر شکل و انفجار جلوگیری میکند.
- قیمت مناسب: لوله گاز به دلیل عدم وجود پوشش و فرآیند ساده تولید، قیمت پایینتری نسبت به سایر انواع لولهها دارد.
- انعطافپذیری: لوله گاز میتواند در شکلها و اندازههای مختلف تولید و نصب شود و از این رو برای پروژههای مختلف مناسب است.
معایب لوله گاز
- خوردگی و زنگزدگی: لوله گاز به دلیل عدم وجود پوشش محافظ، در معرض خوردگی و زنگزدگی قرار دارد و این میتواند باعث کاهش طول عمر و کارایی آن شود. برای جلوگیری از این مشکل، باید از روشهای مختلفی مانند رنگ آمیزی، پوشش دادن با مواد ضد خوردگی و ایزولاسیون استفاده کرد.
- نامناسب برای انتقال آب: لوله گاز به دلیل خوردگی و زنگزدگی سریع، برای انتقال آب مناسب نیست و میتواند باعث آلودگی و کاهش کیفیت آب شود. همچنین لوله گاز ممکن است با مواد شیمیایی موجود در آب واکنش نشان دهد و از این رو برای انتقال آب آشامیدنی و آب گرم نیز مناسب نیست.
لوله گالوانیزه
لوله گالوانیزه یا لوله روکشدار، نوعی لوله فولادی است که برای انتقال آب، فاضلاب، آبیاری و سایر سیالات غیر گازی به کار میرود. این لولهها با پوشش دادن سطح آنها با فلز روی (Zn)، گالوانیزه میشوند. این پوشش باعث افزایش مقاومت در برابر خوردگی و طول عمر لوله میشود. لوله گالوانیزه میتواند با روشهای مختلفی مانند رزوه، فلنج و کوپلینگ به یکدیگر متصل شود.
تفاوتهای لوله گاز و لوله گالوانیزه
لوله گاز و لوله گالوانیزه هر دو از جنس فولاد هستند اما با فرآیندهای مختلفی تولید میشوند. لوله گاز بدون پوشش و با رنگ تیره است و در طول فرآیند تولید، اکسید آهن بر روی سطح آن تشکیل میشود. لوله گالوانیزه با پوشش دادن سطح آن با فلز روی، مقاومت در برابر خوردگی و زنگزدگی را افزایش میدهد. این تفاوتها باعث میشوند که لوله گاز و لوله گالوانیزه ویژگیها و کاربردهای متفاوتی داشته باشند. برخی از این تفاوتها عبارتند از:
- لوله گاز برای انتقال گاز طبیعی، پروپان، بخار و سایر سیالات گازی مناسب است و میتواند فشار و دمای بالای آنها را تحمل کند. لوله گالوانیزه برای انتقال آب، فاضلاب، آبیاری و سایر سیالات غیر گازی به کار میرود و میتواند از خوردگی و رسوب آنها جلوگیری کند.
- لوله گاز قیمت پایینتری نسبت به لوله گالوانیزه دارد و به دلیل عدم وجود پوشش، نصب و تعمیر آن آسانتر است. لوله گالوانیزه قیمت بالاتری نسبت به لوله گاز دارد و به دلیل وجود پوشش، نصب و تعمیر آن دشوارتر است.
- لوله گاز انعطافپذیرتر از لوله گالوانیزه است و میتواند در شکلها و اندازههای مختلف تولید و نصب شود. لوله گالوانیزه سختتر از لوله گاز است و معمولا در شکلها و اندازههای استاندارد تولید و نصب میشود.
- لوله گاز در معرض خوردگی و زنگزدگی قرار دارد و برای جلوگیری از این مشکل، باید از روشهای مختلفی مانند رنگ آمیزی، پوشش دادن با مواد ضد خوردگی و ایزولاسیون استفاده کرد. لوله گالوانیزه به دلیل پوشش روی، مقاومت بیشتری در برابر خوردگی و زنگزدگی دارد و نیاز کمتری به روشهای محافظتی دارد.
- لوله گاز برای انتقال آب مناسب نیست و میتواند باعث آلودگی و کاهش کیفیت آب شود. همچنین لوله گاز ممکن است با مواد شیمیایی موجود در آب واکنش نشان دهد و از این رو برای انتقال آب آشامیدنی و آب گرم نیز مناسب نیست. لوله گالوانیزه برای انتقال آب مناسب است و میتواند از آلودگی و کاهش کیفیت آب جلوگیری کند. اما لوله گالوانیزه نیز ممکن است با زمان پوسته پوسته شده و باعث کاهش جریان آب شود.
قیمت لوله گالوانیزه گلخانه ای
لوله گالوانیزه گلخانه ای یکی از انواع لوله گالوانیزه است که برای ساخت چارچوب و سازه گلخانهها به کار میرود. این لولهها دارای پوشش روی ضخیمتری نسبت به لوله گالوانیزه عادی هستند و از این رو مقاومت بیشتری در برابر شرایط آب و هوایی و خوردگی دارند. قیمت لوله گالوانیزه گلخانه ای بستگی به عوامل مختلفی مانند اندازه، ضخامت، کیفیت، نوع پوشش و تولید کننده دارد.